Aceton - Sprzedaż i dystrybucja

Aceton: skład, otrzymywanie i właściwości

Aceton (C₃H₆O) jest organicznym związkiem chemicznym z grupy ketonów. Powszechnie stosuje się go w przemyśle z uwagi na dobre właściwości rozpuszczające. Jest rozpuszczalnikiem o dużej polarności. Wykorzystywany m.in. w przemyśle gumowym, celulozowym, budowlanym, farmaceutycznym czy kosmetycznym.

Skład i struktura chemiczna aceton

Aceton jest związkiem o wzorze sumarycznym CH₃COCH₃ i jest to keton, czyli związek, w którym grupa karbonylowa (C=O) jest połączona z dwoma atomami węgla. Strukturalnie, aceton składa się z grupy metylowej (CH₃) związanej z grupą karbonylową (C=O), która z kolei jest połączona z kolejną grupą metylową (CH₃).

Otrzymywanie acetonu

Aceton może być otrzymywany na kilka sposobów, zarówno w procesach przemysłowych, jak i laboratoryjnych:

Proses przemysłowy (metoda izopropanolowa): Najczęściej aceton otrzymuje się w dużych ilościach poprzez dehydratację izopropanolu (propan-2-olu), co prowadzi do powstania acetonu i wody. Jest to jedna z głównych metod przemysłowych, stosowana w produkcji acetonu w dużych ilościach.
Proces przemysłowy (metoda propanowa): Aceton może być również produkowany podczas przemysłowej produkcji izopropanolu, a także jako produkt uboczny w procesie przemiany węglowodorów, np. w procesie krakingu ropy naftowej. W wyniku tego procesu może powstawać aceton jako jeden z produktów ubocznych.
Metoda laboratoryjna (reakcja aldolowa): W laboratoriach aceton może być otrzymywany poprzez reakcję ketonów z aldehydami, na przykład z acetyldehydem, z udziałem odpowiednich katalizatorów.
Z biomasy: W przeszłości aceton był także produkowany w procesie suchym destylowaniem drewna (proces Drydena), który prowadził do uzyskania acetonu, kwasu octowego oraz innych produktów. Ta metoda jest jednak obecnie rzadko stosowana.

Właściwości chemiczne i fizyczne acetonu

Aceton to substancja o szerokim zakresie zastosowań dzięki swoim właściwościom chemicznym i fizycznym:

Fizyczne:
- Stan skupienia: Aceton w temperaturze pokojowej jest cieczą.
- Temperatura wrzenia: 56,05°C.
- Temperatura topnienia: -94,7°C.
- Gęstość: około 0,79 g/cm³ (przy 20°C).
- Rozpuszczalność: Aceton jest bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie (jest mieszalny w każdej proporcji) oraz w wielu innych rozpuszczalnikach organicznych, jak etanol, chloroform, czy eter dietylowy.
- Zapach: Aceton ma charakterystyczny, ostry zapach, podobny do zapachu rozpuszczalników.
Chemiczne:
- Dysocjacja: Aceton jest substancją mało reaktywną, ale w odpowiednich warunkach może uczestniczyć w różnych reakcjach chemicznych. Jako keton, nie wykazuje dużych właściwości kwasowych ani zasadowych, ale może uczestniczyć w reakcjach z gr. -OH (hydroksylowymi) i -NH₂ (aminowymi).
- Reakcja z silnymi zasadami i kwasami: Aceton może reagować z silnymi zasadami, prowadząc do reakcji kondensacji aldolowej, w wyniku której powstają inne ketony lub aldehydy. Jest również wrażliwy na działanie silnych kwasów, w wyniku czego mogą powstawać różne pochodne acetonu, jak np. kwas acetyloacetonowy.
Właściwości rozpuszczalnikowe: Aceton jest silnym rozpuszczalnikiem dla wielu substancji organicznych i nieorganicznych. Jest szczególnie skuteczny w rozpuszczaniu tłuszczów, olejów, wosków, gumy, żywic, farb oraz niektórych polimerów.

Zastosowanie acetonu

Aceton ma szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu, a także w codziennym życiu:

Rozpuszczalnik: Aceton jest wykorzystywany jako rozpuszczalnik w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym. Jako skuteczny rozpuszczalnik tłuszczów, olejów, wosków, żywic, gumy i polimerów, jest szeroko stosowany w produkcji lakierów, farb, klejów, materiałów oczyszczających, a także w produkcji wyrobów kosmetycznych.
Przemysł farmaceutyczny: Aceton jest wykorzystywany w produkcji niektórych leków oraz jako rozpuszczalnik w syntezach chemicznych. Używany jest również w produkcji niektórych substancji chemicznych i ekstraktów farmaceutycznych.
Przemysł kosmetyczny: Aceton jest składnikiem zmywaczy do paznokci, ponieważ jest w stanie szybko rozpuszczać substancje takie jak lakiery do paznokci.
Laboratoria: Aceton jest często używany w laboratoriach jako rozpuszczalnik do ekstrakcji, oczyszczania próbek i innych reakcji chemicznych.
Usuwanie farb i lakierów: Aceton jest używany do czyszczenia powierzchni, usuwania farb, lakierów, klejów i innych substancji. Jest skuteczny w usuwaniu substancji organicznych.
Produkcja plastiku i syntetyków: Aceton jest również stosowany w produkcji niektórych tworzyw sztucznych, w tym poliwęglanu, a także w produkcji acetonu formaldehydu i innych związków chemicznych.

Środki ostrożności

Aceton jest substancją łatwopalną i może stanowić zagrożenie pożarowe, zwłaszcza w dużych ilościach. Wdychanie oparów acetonu może prowadzić do podrażnienia układu oddechowego, a kontakt z oczami lub skórą może powodować podrażnienia. Należy zachować ostrożność, szczególnie przy pracy z dużymi ilościami acetonu, używając odpowiednich środków ochrony, takich jak rękawice ochronne, okulary i wentylacja w miejscach pracy.